ศึกผ้าอ้อม! แบบผ้าและสำเร็จรูป มีข้อดี ข้อเสีย ราคา ต่างกันตรงไหน

การเลือกใช้ผ้าอ้อมมักจะเป็นหนึ่งในปัญหาโลกแตกสำหรับคุณแม่มือใหม่เนื่องจากไม่เคยใช้จึงไม่รู้ว่าจะใช้แบบไหน ต้องเตรียมเท่าไร ส่วนใหญ่จะเป็นการลังเลระหว่างการซื้อผ้าอ้อมสำเร็จรูปและผ้าอ้อมผ้า ซึ่งเท่าที่ได้ยินคนอื่นพูดมาคือ ผ้าอ้อมผ้าจะปลอดภัยกับผิวเด็กมากกว่าและไม่อับชื้น แต่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปก็สะดวกกว่าและเหนื่อยน้อยกว่าแต่เปลืองเงินกว่า

เป็นธรรมดาว่าทุกอย่างย่อมต้องมีข้อดีข้อเสียในตัวมันเองนะคะ เพื่อช่วยในการตัดสินใจของคุณแม่ เรามีตารางเปรียบเทียบง่ายๆ ระหว่างข้อดีและข้อเสียระหว่างผ้าอ้อมผ้าและผ้าอ้อมสำเร็จรูป พร้อมทั้งการเปรียบเทียบราคา มาให้ดูเพื่อประกอบการตัดสินใจค่ะ

สรุปข้อดีข้อเสียผ้าอ้อมผ้าและผ้าอ้อมสำเร็จรูป

ปัจจัย	ผ้าอ้อมสี่เหลี่ยม	ผ้าอ้อมผ้าแบบกางเกง	ผ้าอ้อมสำเร็จรูป
การแพ้	โอกาสแพ้น้อยเนื่องจากไม่มีการเคลือบสารเคมี	โอกาสแพ้น้อยมากเนื่องจากไม่มีการเคลือบสารเคมี	มีโอกาสแพ้สารเคมีบนผ้าอ้อม
การรั่วซึม	มีโอกาสรั่วซึมมากเนื่องจากขาดความกระชับ	มีโอกาสรั่วซึมน้อยกว่าผ้าอ้อมผืนสี่เหลี่ยม แต่มากกว่าผ้าอ้อมสำเร็จรูป	มีโอกาสรั่วซึมน้อยถ้าใส่ให้พอดี รุ่นที่ข้างหลังสูงหน่อยจะลดโอกาสรั่วที่หลัง
การระบายอากาศ	ระบายอากาศดีมาก โอกาสที่จะก้นแดงน้อย	ระบายอากาศพอใช้ ต้องเลือกรุ่นที่ไม่อับ ร้อน โอกาสที่จะก้นแดงน้อย	ระบายอากาศพอใช้ ควรถอดพักบ้างเพื่อให้ระบายอากาศและให้ก้นไม่แดง
การซึมซับ	น้อย ต้องเปลี่ยนทันทีที่มีการถ่ายเนื่องจากจะเปียก ไม่สบายตัว	พอใช้ ต้องเปลี่ยนทันทีที่มีการถ่ายเนื่องจากจะเปียก ไม่สบายตัว	ดีเยี่ยม ใช้ได้นาน 3-4 ชม. ถ้าไม่ได้ถ่ายหนัก
การตากแห้ง	ตากแห้งไวเพราะคลี่ออกมาเป็นผืนๆ ได้	ตากแห้งช้าเนื่องจากหนากว่าผ้าอ้อมผืน ต้องซื้อเผื่อตากไม่แห้ง	ไม่มี
ราคา	ราคาถูก ซื้อครั้งเดียวใช้ได้นาน มีลูกคนต่อไปก็ใช้ได้อีก	ราคาแพงกว่าผ้าอ้อมผืนสี่เหลี่ยมแต่ไม่มาก ซื้อครั้งเดียวใช้ได้นาน ถ้าแถบติดหรือกระดุมไม่เสียก่อน	แพงเนื่องจากต้องใช้แล้วทิ้ง บางบ้านนิยมใส่เฉพาะตอนกลางคืนและเมื่อออกจากบ้านเท่านั้น
การใช้งานนอกบ้าน	ไม่สะดวก รั่วง่าย ต้องเปลี่ยนบ่อยเปลี่ยนยาก ใส่เสื้อผ้ายาก	สะดวกกว่าผ้าอ้อมผืน เปลี่ยนง่ายและใส่เสื้อผ้าง่าย	สะดวกมาก ถอดเปลี่ยนง่าย ไม่ต้องพกกระเป๋าเปลี่ยนผ้าอ้อมใบใหญ่ให้เกะกะ
พลังงานคุณแม่	ใช้พลังงานสูงในการซัก แช่ ซักอีกรอบแล้วตาก	ใช้พลังงานสูงในการซัก แช่ ซักอีกรอบแล้วตาก และคอยเช็คว่าแห้งหรือยัง	เนื่องจากใช้แล้วทิ้งได้เลย ไม่ต้องมากังวลเรื่องแช่ ซัก ตาก
คะแนนรักษ์โลก	สูง เนื่องจากเป็นการสร้างขยะที่น้อยกว่ามาก ผ้าใช้ได้หลายอย่าง สร้างมลภาวะน้อย ลดโลกร้อน	สูง ถึงจะไม่สารพัดประโยชน์แบบผ้าอ้อมสี่เหลี่ยมก็ยังไม่ผลิตขยะให้ล้นโลก สร้างมลภาวะน้อย ลดโลกร้อน	ต่ำ เนื่องจากผ้าอ้อมใช้แล้วทิ้งจะต้องกลายเป็นส่วนหนึ่งมลภาวะขยะที่ล้นโลก เป็นส่วนหนึ่งของปัญหาโลกร้อน

ข้อควรรู้ในการใช้ผ้าอ้อมผ้า

• ความแข็งแรงทนทานอาจลดน้อยลงตามจำนวนของการใช้งาน ผ้าอ้อมแบบผ้าบางประเภทยิ่งซักผ้ายิ่งยืด ย้วย ไม่กระชับ หรือผ้าบางประเภทยิ่งซักผ้าก็ยิ่งแข็ง จึงทำให้ประสิทธิภาพการใช้งานไม่คงที่
• ต้องซักทำความสะอาด ตากให้แห้งเป็นประจำ ถ้าหากละเลยไม่ยอมให้ผ้าอ้อมแห้งสนิทอาจทำให้เกิดเชื้อราในผ้าอ้อมขึ้นมาได้
• สำหรับเด็กที่โตขึ้นมาหน่อย สามารถใช้ผ้าอ้อมผ้าช่วยฝึกให้เด็กเริ่มรู้ตัวว่าตัวเองกำลังถ่าย เพื่อเป็นเตรียมการฝึกนั่งกระโถนต่อไป

ข้อควรรู้ในการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูป

• เนื่องจากผ้าอ้อมสำเร็จรูปในปัจจุบันได้ถูกพัฒนาให้มีการซึมซับที่ดีเยี่ยม แต่ก็ยังมีราคาแพงอยู่ ดังนั้นอาจทำให้คุณพ่อคุณแม่บางคนเผลอเรอ ให้ลูกอยู่ในผ้าอ้อมผืนเดิมนานเกินกว่าเวลา 3-4 ชั่วโมง ซึ่งอาจะเป็นสาเหตุให้เกิดความอับชื้นและเกิดผื่นผ้าอ้อมได้ค่ะ
• ทุกปี มีการทิ้งผ้าอ้อมสำเร็จรูปกว่า 20 พันล้านผืนในประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเอามาต่อกันรอบโลกได้ถึง 90 รอบ! เป็นสาเหตุให้เกิดขยะล้นโลก เกิดภาวะเรือนกระจกจากการทำลายขยะ ดังนั้นครอบครัวที่รักษ์โลกจึงตัดสินใจเลือกใช้ผ้าอ้อมผ้า
• สารเคมีที่ใช้ในขั้นตอนการผลิตผ้าอ้อมสำเร็จรูป เป็นสารเคมีประเภทคาร์ซิโนเจน แต่จนปัจจุบันก็ยังไม่มีผลการวิจัยที่แสดงให้เห็นถึงผลลัพท์ของการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปว่ามีผลต่อผิวหนังแต่อย่างไร

เปรียบเทียบค่าใช้จ่ายในการใช้ผ้าอ้อมผ้าและผ้าอ้อมสำเร็จรูป

มาถึงปัจจัยสำคัญของทุกครอบครัวค่ะว่าการใช้ผ้าอ้อมแต่ละแบบมีผลกระทบต่อทุนการศึกษาในอนาคตของลูกน้อยขนาดไหน จำนวนการซื้อผ้าอ้อมย่อมแตกต่างกันไปในแต่ละครอบครัวนะคะ แต่เราเอาจำนวนกลางๆ มาคำนวณเพื่อให้เห็นความแตกต่างเท่านั้นเองค่ะ

ผ้าอ้อมผ้า

ผ้าอ้อมผ้าสามารถหาซื้อได้ตามห้างทั่วไป ตามตลาด ตลาดสำเพ็งก็อาจเป็นอีกที่ๆ คนนิยมไปเนื่องจากไปทีนึงได้ของหลายอย่าง ราคาถูกกว่ากันด้วย แต่ในปัจจุบันนี้เพื่อความสะดวกของแม่ท้อง การไปงานแฟร์ต่างๆ ก็ได้ของครบเหมือนกัน บางทีมีโปรโมชั่นก็ถูกกว่า แต่หากต้องการสะดวกเข้าว่าก็สามารถสั่งซื้อออนไลน์ได้ครบหมดเหมือนกันค่ะ

ผ้าอ้อมผ้าสำหรับเด็กแรกเกิด อาจใช้ผ้าอ้อมจำนวนมากถึง 20 ผืนใน 1 วัน เป็นที่มาของการคำนวณจำนวนผ้าอ้อมที่ซื้อมาทั้งหมด 24 ผืนโดยค่าใช้จ่ายนี้จะเสียเพียงครั้งเดียว ถ้าไม่ซื้อเพิ่มหรือของเก่าเปื่อยยุ่ยก็ไม่ต้องเสียเงินซื้อใหม่ ดังนั้นคุณแม่จะเสียค่าใช้จ่ายทั้งหมด:

• 960 บาท สำหรับผ้าอ้อมเกรดปกติ และ 5,040 บาทสำหรับผ้าอ้อมเกรดพรีเมียม
• 1,920 บาท สำหรับกางเกงผ้าอ้อมเกรดปกติ และ 4,800 บาท สำหรับกางเกงผ้าอ้อมเกรดพรีเมียมไม่รวมแผ่นซับ

*ยังไม่รวมค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าน้ำยาซักผ้าอ้อม

คำนวณค่าใช้จ่ายสำหรับผ้าอ้อมผ้า

ผ้าอ้อมสำเร็จรูป

หาซื้อได้ตามห้างทั่วไปรวมทั้งร้านสะดวกซื้อส่วนใหญ่ก็มีขาย หรือจะสั่งซื้ออนไลน์ก็สะดวกดีไม่ต้องลำบากแบกผ้าอ้อมห่อใหญ่ๆ รอดูโปรโมชั่นดีๆ แล้วสั่งซื้อก็ได้เช่นกันค่ะ

โดยปกติเด็กเปลี่ยนผ้าอ้อมเฉลี่ยทุก 3-4 ชั่วโมงในตอนกลางวัน ส่วนตอนกลางคืนอาจเพิ่มเป็น 5-8 ชั่วโมง ซึ่งเด็กเกิดใหม่จะใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปมากถึง 8-10 แผ่นต่อวันในขณะที่เด็ก 6 เดือนอาจลดจำนวนเหลือแค่ 6-8 แผ่นต่อวัน (อาจมีจำนวน ± 10 แผ่น) ส่วนการเลิกใช้ผ้าอ้อมแต่ระยะเวลาที่เหมาะสม โดยเฉลี่ยคือช่วงระยะเวลาประมาณ 2 ขวบค่ะ

เมื่อคำนวณค่าใช้จ่ายสำหรับการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปเพียงอย่างเดียวในระยะเวลา 2 ปี คุณพ่อคุณแม่จะเสียค่าใช้จ่ายทั้งหมดประมาณ 51,000 บาทค่ะ

คำนวณค่าใช้จ่ายในการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูป

*ราคาเฉลี่ยตลาดโดยทั่วๆ ไป  ณ เดือนกันยายน  2560

**อายุเฉลี่ยโดยทั่วไปในการเปลี่ยนจากการใช้ผ้าอ้อมมาเป็นการนั่งกระโถน

ทุกอย่างย่อมมีข้อดีข้อเสียอยู่ในตัวมันเองนะคะ แต่อย่างไรก็ตามคุณแม่ควรเลือกเอาแบบที่เหมาะสมกับลูกและครอบครัวเรา ไม่ต้องไปใช้ตามคนอื่น เพราะแต่ละครอบครัวก็ย่อมมีเหตุผลในการเลือกใช้ผ้าอ้อมที่แตกต่างกันออกไปค่ะ

1.  Disposable Versus Cloth Diapers, The Natural Baby Company, https://www.thenaturalbabyco.com/pages/disposables-vs-cloth